Κυριακή 20/3/2022
Υδρόμυλοι, Πηγές Κρατήγου.
Η 21η Μαρτίου είναι η καθιερωμένη Παγκόσμια ημέρα του Δάσους. Ο Ποδηλατικός Σύλλογος Λέσβου, πιστός στο κάλεσμα του δάσους κάθε χρόνο συγκεντρώνεται και συντηρεί μονοπάτια μιας περιοχής. Έτσι και φέτος συγκεντρωθήκαμε στους Υδρόμυλους και Πηγές Κρατήγου να συντηρήσουμε αρχικά το μονοπάτι γνωστό με το όνομα "Πεύκο" και να επέμβουμε με καθαρισμό, συντήρηση, διάνοιξη και διαμόρφωση όπου χρειαζόταν.
Πέρυσι εκεί είχε πέσει τεράστιο δέντρο 65 ετών με τεράστιο κορμό και είχε κλείσει εντελώς το τέλος του μονοπατιού, κάνοντάς το απροσπέλαστο. Φέτος και μετά το κόψιμο του μεγάλου κορμού έπρεπε να διαμορφωθεί εκ νέου νέα γραμμή μια και όλος ο όγκος του δέντρου είχε πέσει ακριβώς μέσα στο παλιό μονοπάτι και δεν υπάρχει τρόπος πλέον ούτε να κοπεί, ούτε να μετακινηθεί. Η βλάστηση στην περιοχή είναι πλούσια και πάρα πολύ πυκνή. Ο όγκος του δέντρου τεράστιος. Οι άνθρωποι του Δασαρχείου που μας συνόδεψαν σε όλη την εκδήλωση, εκτίμησαν το βάρος του, στους 8 τόνους.
Στο σημείο δημιουργήθηκαν 2 νέες έξοδοι με καθάρισμα και διαμόρφωση ενός νέου κι ενός πολύ παλιού μονοπατιού. Μαζί μ' αυτά ολοκληρώθηκε ο καθαρισμός ολόκληρου του τέλους του μονοπατιού, έως τον πάνω δρόμο, ενώ άνοιξε σχεδόν από την αρχή το (παλιό κι αυτό) συνδετικό του σημείου με το ποτάμι. Τα χέρια πολλά στην εκδήλωση αυτή του Ποδηλατικού Συλλόγου και οι εργασίες γίνονταν σε χρόνο ρεκόρ. Μας έμεινε ώρα για καθαρισμό του βραχώδους σημείου πριν το τέλος του "3", το σημείο που διασχίζουμε τον ποταμό και η κατάβαση "σωλήνα" στο τέλος του "Δασικού". Στη διαδρομή συναντάμε, υδρόμυλους, υδατόπυργους, υδρόλακες, καμάρες, βαγένια και μυλαύλακα. (Τι είναι αυτά; Διαβάστε κάτω στην "Ιστορία του τόπου").
Η μέρα πέρασε ευχάριστα και στο τέλος της αφήσαμε 5 μονοπάτια 100% καθαρά και προσπελάσιμα από κάθε άνθρωπο που θα τα διασχίσει. Η άνοιξη έχει μπει για τα καλά και μετά απ' αυτή τη δράση του Ποδηλατικού Συλλόγου Λέσβου, ευχόμαστε να είναι πολλοί οι συνάνθρωποί μας που θ' απολαύσουν άφοβα πλέον, την ομορφιά, τη φύση, την ηρεμία, το οξυγόνο, το πράσινο, τη δροσιά, την ησυχία, τη θέα και την ιστορία του τόπου σε περιήγηση, περίπατο, τρέξιμο ή βόλτα με ποδήλατο.
Επίσης θα θέλαμε να εκφράσουμε ένα τεράστιο ευχαριστώ στο Δασαρχείο Μυτιλήνης που συμμετείχε παράλληλα με το σύλλογο στην εκδήλωση της επίσημης παγκόσμιας ημέρας του Δάσους. Θεωρούμε τεράστια τιμή μας να πραγματοποιούμε τέτοιες δράσεις παράλληλα με τον επίσημο φορέα προστασίας του Δάσους στον τόπο μας. Το Δασαρχείο σε όλη τη διάρκεια της εκδήλωσης μας υποστήριξε και μας έδωσε πολύτιμες συμβουλές. Τέλος θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τον Δασάρχη Φώτη Κράλλη για την συνεχή συνεργασία με τον Ποδηλατικό Σύλλογο Λέσβου που προάγει την κοινή μας αγάπη για το δάσος, τη φύση, το δέντρο, το μονοπάτι το βουνό!
Περισσότερες Φωτογραφίες ΕΔΩ

Η ιστορία του τόπου:
Τα πλούσια νερά των Πηγών Κρατήγου που βρίσκονται ψηλότερα μέσα στο φαράγγι του χειμάρρου "Λαγκάδα" ήταν ο λόγος που σ' αυτή την περιοχή εγκαταστάθηκε σημαντικός αριθμός υδρόμυλων όπως δηλώνει και το τοπωνύμιο "Μύλοι". Από τα νερά αυτά υδροδοτείται η πόλη της Μυτιλήνης από τα τέλη του 19ου αιώνα έως και σήμερα, με την αξιοποίηση ενός πρωτοποριακού έργου υδροσυλλογής των πολυάριθμων πηγών της ρεματιάς. Το σύστημα των υδρόμυλων Κρατήγου αποτελούνταν από 9 υδρόμυλους μικρής δυναμικότητας οι οποίοι λειτουργούσαν εν σειρά. Από αυτούς οι 2 βρίσκονται στα νότια της όχθης (δίπλα στο μονοπάτι) και οι άλλοι 7 στα βόρεια, από τους οποίους οι 6 βρίσκονται στα αριστερά κατεβαίνοντας. Οι υδατόπυργοι διατηρούνται μέχρι και σήμερα σε σχετικά καλή κατάσταση, ενώ τα αλετουργεία και τα σπιτάκια των μυλωνάδων έχουν ισοπεδωθεί. Η μεταφορά του νερού γινόταν μέσω ανοικτού υδρόλακα, πολλές φορές πάνω σε καμάρες και αργότερα μέσω πύληνων σωλήνων που μικρά τους τμήματα είναι ορατά. Το νερό αφού εισέρχονταν στην κορυφή του υδρόπυργου συλλεγόταν σε χτιστό κωνικό άνοιγμα (βαγένι) και με την εκτόξευσή του περιστρεφόταν η οριζόντια φτερωτή, δίνοντας κίνηση στην αλεστική μυλόπετρα που βρισκόταν από πάνω της. Μετά από την έξοδο η ροή του νερού διοχετευόταν μέσω μυλαύλακου υδροδοτώντας σταδιακά μια σειρά από μύλους. Το νερό που περίσσευε διοχετευόταν στα γύρω περιβόλια. Ο μύλος ήταν χώρος συναντήσεων και διάδοσης των νέων για τους αγρότες που έρχονταν εδώ για να αλέσουν.