Ο Δήμος Μυτιλήνης με επιστολή του, κάλεσε τον Ποδηλατικό Σύλλογο Μυτιλήνης τη Δευτέρα 14 Νοεμβρίου 2022 και ώρα 6.00 μμ. στην αίθουσα εκδηλώσεων (1ος όροφος) στο Επιμελητήριο Λέσβου.
Ο Δήμος Μυτιλήνης συμμετέχοντας στην παγκόσμια κινητοποίηση για το περιβάλλον και έχοντας ως στόχο την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών στα αστικά κέντρα και στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου, πήρε την πρωτοβουλία για την εκπόνηση Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ), με στόχο τη λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση του δημόσιου χώρου.
Στην διαβούλευση συμμετείχε ο Αντιδήμαρχος κος Ευστράτιος Τζιμής και ο μελετητής της ΜΣΜ Consulting https://msmconsulting.gr/ κος Θεόδωρος Μαυρογιώργης που μας παρουσίασε τα σημεία που θα τροποποιηθούν καθώς και τους τρόπους και το λόγο που γίνονται όλα αυτά και άλλοι προσκεκλημένοι. Κράτησε λίγο περισσότερο από 4 ώρες και η εικόνα που αποκτήσαμε είναι ότι όλοι μέσα στην αίθουσα ήταν σύμφωνοι με τις μελέτες. Όλοι θέλουν να μειωθεί η χρήση του αυτοκινήτου μέσα στην πόλη. Όλοι θέλουν μια πιο ανθρώπινη πόλη. Για να χρηματοδοτηθούν τα προγράμματα αυτά πρέπει όλα να έχουν μέσα ΣΒΑΚ, πρέπει παντού να υπάρχουν έργα για πεζόδρομους, για μεγαλύτερα πεζοδρόμια, για ποδηλατόδρομους για περιορισμό του αυτοκινήτου. Δεν γίνεται τίποτα χωρίς όλα αυτά, που ουσιαστικά αποσκοπούν στο καλό του ανθρώπου, στην υγεία του, στην καλύτερη εικόνα της πόλης στη μείωση της ηχητικής όχλησης, στη μείωση του κυκλοφοριακού, στη μείωση των ατυχημάτων, στη δημιουργία ελεύθερου δημόσιου χώρου, στη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, στην καλύτερη τουριστική εικόνα της πόλης, στους ανθρώπους με ειδικές ανάγκες, στο γονιό με το καροτσάκι, στον ηλικιωμένο, σε όλες αυτές τις ευπαθείς αδύναμες ομάδες που έχουν αποκλείσει μέσα στο σπίτι τους τόσα χρόνια, με την αυτοκινητοκεντρική πολιτική που έχουμε αφήσει να καταβάλει την πόλη μας. Σύμφωνη ήταν η γνώμη όλων των παρευρισκόμενων ότι υπάρχει ελλιπής αστυνόμευση κάτι που επιβαρύνει ακόμα περισσότερο την δυνατότητα να στραφεί κάποτε η πόλη μας σε μια πιο βιώσιμη μετακίνηση, μια και κάθε μέρα που περνάει προστίθενται περισσότεροι συμπολίτες μας που συνηθίζουν σ' αυτόν τον τρόπο συμπεριφοράς και όλοι αυτοί θα είναι ακόμα μεγαλύτερο εμπόδιο στην εφαρμογή των μέτρων στο μέλλον.
Η εικόνα της πόλης μας μέσα από τα μάτια του εκπροσώπου της ΜΣΜ Consulting που περπάτησε σαν τουρίστας την πόλη, δραματική (για κάποιον που τη βλέπει πρώτη φορά και δεν έχει συνηθίσει το χάος) 39% των δρόμων δεν διαθέτει πεζοδρόμιο και το υπόλοιπο είναι κάτω του επιτρεπτού πλάτους. Άνθρωποι περπατάνε στο δρόμο και δυσχεραίνουν την κυκλοφορία αυξάνοντας ταυτόχρονα και τις πιθανότητες ατυχημάτων γιατί τα πεζοδρόμια είναι κατειλημμένα από άλλα αυτοκίνητα, εμπορεύματα, δέντρα, κάδους σκουπιδιών, ενώ σε πολλά σημεία δεν υπάρχει καν πεζοδρόμιο. Για ποδηλατόδρομους δεν το συζητάμε! Ο ένας που υπάρχει δεν συμβάλλει σε καμία αστική μετακίνηση. Η συμπεριφορά των οδηγών αποκαρδιωτική. Η συμμόρφωση με σήματα ανύπαρκτη, η κίνηση σε μονόδρομους καθημερινό φαινόμενο, η υπερβολική ταχύτητα υπαρκτή, ακόμα και μέσα σε πεζόδρομους; Μοναδική πόλη στον κόσμο! Μας μετέφερε χαρακτηριστικά τον τρόμο του τουρίστα που βάση σημάτων κινείται σε πεζόδρομο μέσα στην Ερμού την ώρα που περνά αυτοκίνητο με τα "60" δίπλα στα παιδιά του! Αδιανόητο να έχουν "Stop" οι δρόμοι που διασταυρώνονται πάνω σε πεζόδρομο! Η αναφορά σε στατιστικές και αριθμούς ατυχημάτων, σοβαρών τραυματισμών, νοσηλίων και νεκρών ανα έτος στο νησί, σοκάρει. Η συμμετοχή πεζών σ' αυτά τα νούμερα ανησυχεί ακόμα κι αυτούς που δεν ακούνε όλα τα παραπάνω για πρώτη φορά! Η ανάγκη για μείωση των ταχυτήτων εντός πόλης δείχνει επιτακτική ανάγκη. Οι 10 θάνατοι νέων οδηγών στο δρόμο στο νησί ανά έτος είναι μια μικρή γενοκτονία όταν αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουν κάνει ακόμα οικογένεια. Ο αριθμός των "τραυματιών" που δεν θα σταθεί ξανά στα πόδια του συγκινεί! Η καταγραφή αυτών των ανθρώπων σαν "τραυματίες" είναι ο εύπεπτος τρόπος για να κουκουλώσουμε το πρόβλημα! Η πραγματικότητα σκληρή. Η ανάγκη για μείωση του όγκου και της δυναμικής των οχημάτων που προξενούν ατυχήματα αναγκαστική, έως ότου να φτάσουμε στο ποδήλατο και στη μετακίνηση με τα πόδια, τους 2 τρόπους που στατιστικώς δεν πλήττουν όσους εμπλέκουν σε ατυχήματα.
Προγραμματίζονται μεγάλα πάρκινγκ εκτός πόλης, όπου ο χρήστης θα μπορεί να πάρει κοινόχρηστο ηλεκτρικό ποδήλατο, να επιβιβαστεί σε λεωφορείο ή να χρησιμοποιήσει άλλα μέσα μικροκινητικότητας. Πάρκινγκ στα λατομεία Παγανής και πριν τη ΔΕΗ, ενώ προβλέπεται οργάνωση και διεύρυνση του πάρκινγκ Μυτιλήνης στον εμπορικό λιμένα που κι αυτός μαζί με το επιβατικό λιμάνι προγραμματίζεται να αποσυμφορήσουν το κέντρο της πόλης με τη μεταφορά τους στον όρμο Παναγιούδας.
Οι στρατηγικές βιώσιμης κινητικότητας αφορούν σε μία σύγχρονη πολυτροπική μετακίνηση μέσω της προώθησης του περπατήματος, του ποδηλάτου, της δημόσιας συγκοινωνίας και των συλλογικών μορφών μετακίνησης. Παράλληλα προωθείται, η οδική ασφάλεια με την προαγωγή των ήπιων μετακινήσεων και η εν γένει αλλαγή της φιλοσοφίας της μετακίνησης στην πόλη.
Καλά όλα αυτά που ακούσαμε από το μελετητή κο Θεόδωρο Μαυρογιώργη. Ωραία η μελέτη και ολοκληρωμένη. Το ερώτημα όμως είναι πόσα από αυτά σκοπεύει να εφαρμόσει ο Δήμος στην πόλη μας; Η παρουσία μόνο του κυρίου Τζιμή από το Δήμο δεν χαρακτηρίζεται από μόνη της και αρκετά ενθαρυντική για τις ελπίδες εφαρμογής των σχεδίων, μια και μ' αυτό τον τρόπο το υπόλοιπο επιτελείο του Δήμου δείχνει τουλάχιστον τη μη επίδειξη της προσοχής που αρμόζει στα ΣΒΑΚ. Η εικόνα της πόλης την επόμενη 10ετία θα έπρεπε να είναι η νούμερο ένα ανησυχία μας, Είτε από τουριστικής άποψης, είτε από αγοραστικής δύναμης (όταν η αυτοκινητοκεντρική πολιτική αποκλείει μεγάλη μάζα αγοραστικού κοινού από τους κοινόχρηστους χώρους). Το τελευταίο αναφέρθηκε και από τον μελετητή όταν η παγκόσμια αγορά θεωρεί τις αγορές που έχει πρόσβαση το αυτοκίνητο μειωμένης αγοραστικής δυναμικής. Η νέα αγοραστική δύναμη στις μοντέρνες αγορές είναι ο πεζός, το ποδήλατο, είναι ο δρόμος που έχουν πρόσβαση όλες οι ευάλωτες ομάδες ανθρώπων που μέχρι σήμερα δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση σχεδόν πουθενά στην πόλη μας.
Τα ΣΒΑΚ δεν θα εφαρμοστούν αύριο. Τμήμα της μελέτης απαιτεί και την παιδεία, βασικά νέων ανθρώπων με πρόγραμμα να ξεκινά από τη σχολική ηλικία. Δηλαδή αν αυτά τα προγράμματα πετύχουν, θα πρέπει να υπολογίζουμε ότι αυτοί οι μαθητές θα αρχίσουν να "μπαίνουν" στο δρόμο σε 10 χρόνια και η διαμορφωμένη παιδεία στους δρόμους μας, θα αρχίσει να δείχνει τα πρώτα δείγματα αλλαγής σε άλλα 10 χρόνια. Ίσως όμως αυτό να μπορεί να ξεκινήσει κι απ' το σπίτι. Οι εκπαιδευτικοί λένε ότι, ότι και να διδαχθεί το παιδί στο σχολείο, θα κάνει αυτό που του "δείχνουν" να κάνει κάθε μέρα στο δρόμο οι γονείς του. Αν χρησιμοποιείτε κάθε μέρα το αυτοκίνητο, αυτό θα κάνει και το παιδί σας μόλις βγάλει δίπλωμα, αν παρκάρετε παράνομα, αν τρέχετε, αν δε φοράτε ζώνες κράνη, το παιδί, θα μάθει από σας. Έχουμε πολύ δρόμο ακόμα γι αυτές τις αλλαγές για να τις δούμε στο δρόμο μας.
Ο "άλλος" τρόπος που συζητήθηκε ήταν η αυστηρή επιβολή του νόμου άμεσα. Αλλά αυτό είναι ένα μεγάλο άλλο κεφάλαιο στην αστική αυτοκινητοκεντρική πολιτική.
Όλα μπορούν να ξεκινήσουν από μας τους ίδιους. Σταματήστε να πηγαίνετε τα παιδιά σας με αυτοκίνητο στο σχολείο και στις δραστηριότητες, επειδή φοβάστε να τ' αφήστε να περπατήσουν, επειδή η πόλη έχει πολλά αυτοκίνητα. Εσείς είστε τα πολλά αυτοκίνητα. Κάποιος πρέπει να κάνει την αρχή. Πολιτισμός είναι η οικολογική συνείδηση, πολιτισμός είναι η συμπεριφορά στον συμπολίτη μας, πολιτισμός είναι η ησυχία, η μη αλόγιστη σπατάλη ορυκτών καυσίμων που φέρνει την οικονομία της χώρας, του τόπου και τη δική μας σε δυσμενή θέση και μας κάνει ενεργειακά εξαρτημένους από ξένες δυνάμεις. Κάποιοι από μας πρέπει ούτε από ΣΒΑΚ, ούτε από νόμο, ούτε από οικονομία, αλλά από προσωπική επιλογή να σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε το αυτοκίνητο μέσα στην πόλη, οι ποδηλατόδρομοι θα έρθουν. Είτε αυτή την 4ετία είτε την επόμενη, οι Ευρωπαίοι εταίροι μας, έχουν βάλει στόχο να μη γίνει ούτε ένα έργο στη χώρα μας αν δεν περιέχει πεζοδρομήσεις, πεζοδρόμια και ποδηλατόδρομους. Εμείς θα κάνουμε την αρχή... Αν σας ενοχλεί η εικόνα της πόλη σας, εσείς θα την αλλάξτε. Πάρτε το ποδήλατό σας σήμερα.
Η δημιουργία ΣΒΑΚ είναι μια μακροχρόνια, κυκλική διαδικασία που περιλαμβάνει:
την αναβάθμιση του περιβάλλοντος, της ποιότητας ζωής και του δημόσιου χώρου, μέσα από παρεμβάσεις αναδιοργάνωσης των όρων και των υποδομών αστικής κινητικότητας,
την ενίσχυση της ταυτότητας και της προσβασιμότητας του κέντρου της πόλης και του οικισμού, εξασφαλίζοντας κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη οικονομικών δραστηριοτήτων,
την προστασία των περιοχών κατοικίας από οχλήσεις,
την μείωση της κατανάλωσης ενέργειας για μετακινήσεις και την μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου,
την αύξηση του ποσοστού χρήσης μέσων μαζικής μεταφοράς,
την αύξηση του ποσοστού χρήσης ποδηλάτου και πεζή μετακίνησης,
την μείωση της χρήσης των ΙΧ οχημάτων,
την διασφάλιση της απρόσκοπτης και ασφαλούς μετακίνησης όλων των ατόμων, χωρίς διακρίσεις, με έμφαση στα ζητήματα Ατόμων με Αναπηρία (ΑμΕΑ) και Ατόμων με Μειωμένη Κινητικότητα (ΑΜΚ)
την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών (τηλεματική, GIS, κλπ.) για τη διαχείριση της αστικής κινητικότητας και την ενημέρωση των πολιτών,
την ενίσχυση της συμμετοχικότητας και της δημοκρατικότητας στη λήψη αποφάσεων, για τα θέματα οργάνωσης του αστικού χώρου και της κινητικότητας στην πόλη.